در سيستم قانون گذاري نوين يكي از اهداف اصلي قانون گذار تاديب و تربيت مجرمين است و بيشتر از آنكه به دنبال تنبيه كردن مجرم باشد به دنبال هدايت او است. در راستاي اين امر در قانون جديد قضات مجاز هستند كه در صورت وجود شرايط قانوني صدور حكم را تا زمان مقتضي به تعويق بيندازند تا شايد از اين طريق اسباب اصلاح شخص مجرم فراهم گردد. در اين مطلب سعي در بررسي ابعاد قرار تعويق صدور حكم داريم.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

منبع : تعويق صدور حكم

 

قرار تعويق صدور حكم

از نظر لغوي تعويق به معناي به تاخير انداختن و انجام دادن در يك زمان ديگر است. در اصطلاح حقوقي به تعويق انداختن صدور حكم به معناي اين است كه شخص مجرم دستگير و در دادگاه حاضر شده و مجرم بودن او نيز براي دادگاه محرز است. اما دادگاه در هنگامي كه مي‌تواند حكم صادر كند اين كار را انجام نمي‌دهد و صدور حكم را به تاخير مي‌اندازد.

به طور مثال آقاي ب مرتكب جرم شده است و جرم او هم اثبات شده است. بعد از گذشت چند جلسه زمان آن رسيده كه قاضي حكم مجازات او را صادر كند. اما قاضي پرونده با توجه به شرايط هيچ حكمي صادر نمي‌كند و به جاي آن اعلام مي‌كند كه فعلا آقاي ب مجازات نمي‌شود و حكم او را يك سال ديگر صادر خواهم كرد. به اين عمل تعويق صدور حكم يا به تاخير انداختن صدور حكم مي‌گويند.

انواع قرار تعويق صدور حكم

بر اساس ماده‌‌ 41 قانون مجازات اسلامي اين آزادي و تعويق در صدور حكم دو حالت دارد:

1/ تعويق ساده: در اين حالت شخص مرتكب فقط تعهد مي‌دهد در مدت زماني كه صدور حكم او به تعويق افتاده است مرتكب جرم نشود. گاهي جرم ارتكابي خفيف است و خود قاضي هم از حالات و رفتار مجرم متوجه مي‌شود كه ديگر مرتكب جرم در آينده نخواهد شد به همين دليل فقط از او يك تعهد كتبي مي‌گيرد. به اين حالت تعويق صدور حكم ساده گويند.

2/ تعويق مراقبتي: در صورتي كه قاضي از رفتار مرتكب متوجه شود كه علاوه بر تعهد كتبي نياز است كه مراقبت بيشتري از مرتكب شود در كنار شرايط تعويق ساده مرتكب ملزم است تا دستور‌ها و تدابيري را نيز انجام دهد.

در صورتي كه مرتكب اين تدابير و دستورات دادگاه را به درستي انجام ندهد قاضي مي‌تواند تا يك بار به ميزان نصف مدت تعيين شده را به قرار تعويق اضافه كند يا اينكه حكم محكوميت صادر نمايد.

تدابير قرار تعويق مراقبتي

در صورتي كه دادن تعهد كتبي به تنهايي كافي نباشد قاضي مي‌تواند مرتكب را مجبور كند تا كارهاي زير را هم انجام دهد:

1/ حضور به موقع در زمان و مكاني كه از سوي مددكار اجتماعي يا مقام قضايي تعيين مي‌شود. به طور مثال مرتكب ملزم است هر پنج شنبه ساعت 9 صبح در پاسگاه محل حاضر شود.

2/ ارائه‌‌ اسناد و مدارك و اطلاعاتي كه باعث مي‌شود مدد كار اجتماعي راحت‌تر بتواند بر اجراي تعهدات توسط مرتكب نظارت كند. به طور مثال مرتكب در حال انجام كارهايي كه متعهد شده عكس بگيرد و به مددكار اجتماعي بدهد.

3/ هرگونه تغيير شغل، اقامتگاه يا جابه‌جايي را بايد در مدت كمتر از 15 روز به شكل يك گزارش به مددكار اجتماعي ارائه بدهد.

4/ اجازه گرفتن از مقام قضائي براي مسافرت كردن به خارج از كشور.

قاضي مي‌تواند در كنار اين تدابير مطرح شده يك يا چند تدبير معاضدتي ديگر مانند معرفي به نهادهاي دولتي براي مجرم در نظر بگيرد.

دستور‌هاي قرار تعويق مراقبتي

بر اساس ماده‌‌ 43 قانون مجازات اسلامي در صورتي كه در زندگي شخصي و خانوادگي مجرم مشكل عمده‌‌اي ايجاد نشود قاضي مي‌تواند با عنايت به جرم، ويژگي‌هاي مرتكب و شرايط زندگي‌اش، مجرم را به يك يا چند مورد از دستور‌هاي زير ملزم كند:

1/ يادگيري يك مهارت و حرفه يا اشتغال به حرفه‌‌اي خاص.

2/ الزام به اقامت يا عدم اقامت در مكان معين.

3/ درمان كردن بيماري يا ترك اعتياد.

4/ الزام به پرداختن نفقه‌‌ افرادي كه واجب النفقه هستند مانند همسر و فرزند.

5/ جلوگيري از رانندگي كردن تمام يا برخي از وسايل نقليه‌‌ موتوري.

6/ جلوگيري از فعاليت در حرفه‌‌اي كه با جرم ارتكابي مرتبط باشد يا حتي استفاده از وسايلي كه در آن موثر است.

7/ ممنوعيت از ارتباط با ساير عوامل جرم مانند شركاي جرم يا معاونان يا هر شخص ديگري با حكم دادگاه مانند بزه ديده‌اي كه از عمل مجرم آسيب ديده است.

8/ گذراندن دوره يا دوره‌هاي آموزشي خاص براي يادگيري مهارت‌هاي ديني، فرهنگي و…

شرايط صدور قرار تعويق صدور حكم

قطعا براي اينكه حكم مجرم به تعويق بيفتد بايد شرايطي وجود داشته باشد. در ماده‌‌ 40 قانون مجازات اسلامي فقط مي‌توان براي جرايم موجب تعزير درجه شش تا هشت قرار تعويق صدور حكم صادر نمود. بعد از اينكه مجرميت متهم ثابت شد قاضي وضعيت فردي، خانوادگي و اجتماعي و سوابق مجرم و شرايطي كه در آن فرد مرتكب جرم شده را بررسي مي‌كند. در صورت وجود سه شرط زير صدور حكم را از شش ماه تا دو سال به تاخير مي‌اندازد:

1/ وجود عواملي كه بر اساس آن مي‌توان مجازات را تخفيف داد. مانند گذشت شاكي.

2/ قاضي پيش بيني كند كه مرتكب اصلاح خواهد شد.

3/ جبران ضرر و زيان‌هاي وارد شده بر بزه ديده يا حداقل تلاش براي جبران.

4/ نداشتن سابقه‌‌ كيفري موثر: سابقه ارتكاب جرمي‌ كه فرد را از حقوق اجتماعي محروم مي‌كند سابقه‌‌ كيفري موثر مي‌نامند.

لغو قرار تعويق صدور حكم

اين قرار در صورتي كه مجرم در مدت زمان اجراي قرار تعويق مرتكب جرم شود باطل مي‌گردد. جرائمي كه سبب ابطال مي‌شود از قبيل قصاص، حد، جنايت‌هاي عمدي و جرائم تعزيري درجه‌‌ هفت مي‌باشند.

مجرم اگر اين جرائم را در مدت قرار انجام دهد، قرار لغو مي‌شود و قاضي حكم محكوميت را صادر مي‌كند.

پايان مدت زمان قرار تعويق صدور حكم

در صورتي كه مدت زمان اجراي قرار به پايان برسد به طور مثال دادگاه اعلام كرده باشد كه صدور حكم بعد از يكسال انجام مي‌شود و اين يكسال تمام شود بر اساس ماده‌‌ 45 قانون مجازات اسلامي قاضي با توجه به موارد زير يا حكم محكوميت صادر مي‌كند يا اين كه مجرم از كيفر معاف مي‌شود:

1/ ميزان پايبندي مرتكب به انجام تدابير و دستورهاي صادر شده‌‌ دادگاه.

2/ گزارش مددكار اجتماعي در مورد مرتكب.

3/ مشاهده وضعيت كنوني مرتكب بعد از گذشتن زمان قرار تعويق.

سوالات متداول

قرار تعويق صدور حكم چيست ؟

اين قرار يعني اينكه قاضي با اينكه مي‌تواند حكم صادر كند ولي از انجام اين كار خودداري نمايد و صدور حكم را در زمان ديگري انجام دهد كه در مطلب به تفصيل توضيح داده شده است.

قرار تعويق صدور حكم چند نوع است ؟

داراي دو نوع است. يكي ساده و يكي هم مراقبتي كه در مطلب به تفصيل توضيح داده شده است.

در چه جرائمي قرار تعويق صدور حكم صادر مي‌شود ؟‌

جرايم تعزيري درجه‌‌ 6 تا هشت در صورت وجود شرايط قانوني كه در مطلب به تفصيل توضيح داده شده است.

براي دريافت پاسخ سوالات خود و مشاوره حقوقي در مورد قرار تعويق صدور حكم، شرايط و انواع آن مي‌توانيد از خدمات مشاوره آنلاين و تلفني وكيل دات كام بهره ببريد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص تعويق صدور حكم، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون تعويق صدور حكم پاسخ دهند.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد يا مي توانيد مقالات مجله حقوقي وكيل دات كام را مطالعه نماييد.

 

 

منبع : تعويق صدور حكم